Lees het verhaal van Femke Frech, GZ-psycholoog bij Triversum

Lees het verhaal van Anna te Brake, medebehandelaar bij de 's Heeren Loo

Zorgvernieuwing Curaçao in versnelling door Jouw Omgeving

Dat Jouw Omgeving een revolutie teweeg kan brengen geldt zeker op Curaçao. Bij Kinderoorden Brakkeput in Willemstad werkte het team tot april 2017 nog heel weinig met computers. Met de introductie van het online platform wil interim-directeur Attie de Graaf de zorg op het begeleidingscentrum naar een hoger niveau tillen. Voor de jongens in het begeleidingscentrum is de verandering een openbaring: “Zijn er nu helemaal geen geheimen meer?”

Het was precies die vraag die het laatste restje weerstand bij de groepsleiders deed smelten. “Dat de jongens begeleidingsplannen en rapportages als geheim zagen – terwijl het over henzelf gaat – dat was echt een eyeopener voor het team”, zegt De Graaf, die eerder als bestuurder van het LVB expertise- en behandelcentrum Reik in Noord-Nederland bij de ontwikkeling en introductie van Jouw Omgeving was betrokken. “De openheid moet nog steeds wennen, mede door de cultuur hier op het eiland. Toch ziet het team ook dat juist die openingen kansen bieden in de begeleiding. Ze gaan meer met de jeugd zelf in gesprek, in plaats van vooral over hen te praten.”

Geen eilandjes meer

Brakkeput is van oudsher een jongensinternaat waar knapen van zes tot achttien jaar worden opgevangen en begeleid als ze tijdelijk niet meer thuis kunnen wonen. Vaak is er sprake van multiproblematiek. Op de groepen zorgen pedagogisch medewerkers voor de begeleiding (als groepsleiders); daarnaast gaan de jongens elders op het eiland naar school en hebben ze sessies bij externe therapeuten of psychologen. Om de afstemming tussen alle betrokken partijen te verbeteren, zet De Graaf in op meer samenspel via Jouw Omgeving. “Eén kind, één plan. We willen geen eilandjes meer, daarom trainen we nu – na de medewerkers en de jongens – ook de samenwerkingspartners en betrekken we de ouders zoveel mogelijk via het online platform. We willen inzichtelijk maken wat wij doen.”

Versneld ontwikkelen

Het is onvoorstelbaar wat er in driekwart jaar al is bereikt, terwijl er eerst nog onvoldoende computers waren en alles in schriftjes werd gedocumenteerd. “Er is op Curaçao nauwelijks budget voor deze zorg”, vertelt de interim-directeur, die zich belangeloos inzet voor Kinderoorden. “Dankzij NetPro beschikken we nu over goede tweedehands computers en Jouw Omgeving gunt ons de licentie, hosting en ondersteuning. Echt geweldig, want ik weet uit ervaring bij Reik hoeveel verschil het online platform kan maken. Curaçao heeft nog een flinke slag te maken als het gaat om dialoog in de zorg, aandacht voor competenties en oplossingsgericht werken. In dat proces is Jouw Omgeving ideaal om kaders te scheppen voor een andere manier van werken.”

Elkaar helpen

De Nederlandse pedagoog Linda Koster versterkt het team van Kinderoorden Brakkeput door de jongens en de externe partners te trainen in het werken met Jouw Omgeving. “We doen het stapje voor stapje, maar de hele begeleidingsstructuur verloopt in principe al via het online platform; van begeleidingsplan en doelstellingen tot dagrapportages en evaluaties. Het praktisch werken met de computer was voor sommige medewerkers echt een hele stap, maar spelenderwijs raken ze er vertrouwd mee. De jongens die hier wonen pakken het vrij makkelijk op, zeker de pubers die zelf al een mobiele telefoon hebben. Zij helpen mij, het team en elkaar bij het inwerken, dat gaat hier allemaal heel organisch.” 

Meer interactie

Het online rapporteren had vooral inhoudelijke aandacht nodig. “De openheid op Jouw Omgeving vraagt een andere toon en stijl van schrijven. Het team was niet gewend om positief opbouwend te rapporteren. De jongens vonden het daarom eerst helemaal niet zo fijn om op Jouw Omgeving mee te lezen. Logisch, want alleen focus op wat niet goed gaat, is demotiverend. Inmiddels beschrijven de groepsleiders ook wat er wél goed gaat of hoe het beter kan. Zo ontstaan er gesprekken met de jongeren en wordt goed gedrag beloond. In deze aanpak vragen ze mij nog vaak om advies, maar ik heb het vertrouwen dat er door Jouw Omgeving gaandeweg meer interactie ontstaat, waarbij de betrokkenen gemakkelijker feedback aan elkaar geven.”

Jongeren enthousiast

Voor Bladelson (15) maakt Jouw Omgeving het in ieder geval makkelijker om met de groepsleiders te communiceren. “Als je niet zo goed kunt met een juffrouw, dan ga je schrijven op Jouw Omgeving.” Hij vindt het ook fijn om zijn mening te kunnen geven over de rapportages. “Als het niet klopt, dan kun je dat zeggen. Of schrijven hoe je de volgende keer je best gaat doen. Jouw Omgeving geeft me meer informatie en uitleg waar ik aan kan werken. Het programma is makkelijk, gewoon lezen en je weet vanzelf wat je moet doen.” Sendy (14) kijkt ook regelmatig naar zijn leerdoelen en wat de juffrouwen schrijven. “Want dat helpt mij. Ik kan nu ook meer met mijn mentor bespreken. Verder vind ik het leuk dat mijn ouders kunnen meelezen en reageren via Jouw Omgeving.”

Jouw Omgeving als feit

De Graaf en Koster zien dat alle betrokkenen meer verantwoordelijkheid nemen sinds de introductie van Jouw Omgeving. “Iets wat ze hier niet zo gewend zijn, maar de structuur en inzichtelijkheid van het online platform dragen als vanzelf bij aan meer eigen regie én samenspel. Daarom is dit voor Curaçao een ideaal hulpmiddel voor vernieuwing in de zorg.” Waarbij De Graaf benadrukt dat het creëren van draagvlak een randvoorwaarde is. “Daar heb je als bestuurder dan weer een verantwoordelijkheid in. Je zet alleen verandering in gang door Jouw Omgeving in te bedden in de organisatie en de methodische aanpak mee te ontwikkelen. Daar heb je het hele team voor nodig, daarom hebben we duidelijke afspraken gemaakt. Zeker, het vraagt training en tijd, maar dat we nu met Jouw Omgeving werken is een feit. Die duidelijkheid helpt enorm.”