Netwerkzorg van de toekomst

Blog door Tom Nij Bijvank, CEO van Jouw Omgeving

Er was eens een man. Hij heet Robert, is 40 jaar en alleenstaande vader. Robert is op zoek naar een huurwoning en heeft een dochter van 14 die ondersteuning van jeugdzorg nodig heeft. Hij raakt verstrikt in het oerwoud van instanties en loopt vast in de regels, de loketten en de bureaucratie. Zomaar een voorbeeldsituatie in het sociaal domein en mooi beschreven in een artikel van Present Media met als kernvraag: waarom lukt het webwinkels wel om in Roberts behoeften te voorzien en zijn eigen gemeente en betrokken zorginstellingen niet? Hoe kan het dat het systeem in het brede sociaal domein, inclusief de zorg, nog niet zo is ingericht?

Mijn visie op netwerkzorg is dan ook, net als Present Media en de gemeente Enschede, dat het altijd begint bij de mens om wie het gaat, en bij zijn behoefte aan wat hij op dat moment nodig heeft. Maar in plaats van te beginnen bij de mens, zien we in het huidige zorgsysteem de omgekeerde beweging. Het is de financier, gemeente of zorgverzekeraar, die zorg inkoopt en contracteert, waarop de zorgpartijen de zorgproducten ontwikkelen en aanbieden en vervolgens zorg geleverd wordt aan de zorgvrager, Robert dus. Eenmaal zorg gecontracteerd en beschikking geregeld, gaat de zorgverlener aan de slag om de zorg te leveren.

Ik zie weliswaar een divers aanbod van zorg en van zorgpartijen, maar wat ontbreekt is een directe relatie met wat de eigenlijke wens en hulpvraag is van Robert. Grote kans is, en volgens mij zijn daar talloze voorbeelden van, dat er te veel zorg wordt geleverd of zorg op het verkeerde moment of zorg voor een vraag die niet de echte hulpvraag is van Robert. Nodeloos om te zeggen dat het doel niet behaald wordt om in de behoefte van Robert te voorzien.

Net zoals de klant centraal staat bij de webwinkels zou ik graag zien dat we met elkaar, actief in de wereld van de zorg, steeds Robert met een hulpvraag centraal stellen. Dat Robert zelf kan aangeven wat belangrijk voor hem is en welke eigen actie daarvoor nodig is en pas hulp/zorg gaan leveren als hij daarom vraagt en hem met die zoektocht maximaal ondersteunen. Onze inspanningen in de zorg moeten er in mijn optiek op gericht zijn om primair die zoektocht te faciliteren en hem daarin versterken. Zodat Robert op eigen initiatief op zoek kan gaan, eerst online, daarna in zijn netwerk van familie, vrienden en kennissen en daarmee vervolgens een oplossing realiseert in het vervullen van die behoeften.

Wat ik als essentieel vertrekpunt in de architectuur van de netwerkzorg van de toekomst zie, is die volgorde van stappen. Het initiatief maar ook de regie liggen bij Robert. Die eerst zijn netwerk benut alvorens hij bij zorgverleners terechtkomt, maar wel met een maximale ondersteuning vanuit de zorg voor die zoektocht. Een visie die ik terugzie in mooie resultaten in Deventer waarin de visie op Gezondheid en Gedrag (GG) naar het idee van Louis Overgoor, van Bettery Institute, inmiddels 5 jaar geïmplementeerd is met zeer positieve resultaten. Laten we hiervan leren en Robert centraal stellen in plaats van blijven denken vanuit het zorgsysteem dat we hebben gebouwd. Iedereen verdient de zorg die een-op-een aansluit bij wat de hulpvraag is, net als Robert.